“Het moet eens en voor altijd afgelopen zijn met agressie tegen scheidsrechters”

Onlangs was het veelbesproken incident van vorig weekend, waar een 70-jarige scheidsrechter werd mishandeld, een flink punt van discussie. Hoe kan het gebeuren dat een goedwillende scheidsrechter een wedstrijd fluit op een laag niveau en zo bejegend wordt. Te gek voor woorden!

Niet alleen bij het seniorenvoetbal is het gaande maar ook bij jeugdvoetbal gebeuren de gekste dingen langs de lijn en op het veld. De KNVB komt al volop scheidsrechters tekort en op deze manier wordt het probleem alleen maar groter. Jonge 'talentvolle' scheidsrechters haken op een gegeven moment af, nadat ze bij regelmaat worden geconfronteerd met aantijgingen van binnen en buiten het veld!

Jeroen Quinten, voorzitter van de Scheidsrechtersvereniging Brabant-Zuidoost en scheidsrechter Jack de Kroon spreken van een grote schande dat ten koste gaat van het amateurvoetbal en de werving voor nieuwe scheidsrechters, komt niet ten goede.

We stellen beide ervaren scheidsrechters een aantal vragen over agressie op de amateurvelden.

Hoe is dit incident binnengekomen bij jullie en binnen de Scheidsrechtersvereniging?
Jeroen: "Het is altijd vervelend om te lezen als er weer iets met een scheidsrechter is voorgevallen. Deze keer kwam het heel dichtbij. Het gebeurde in onze eigen regio en in dit geval ook nog bij iemand die ik persoonlijk goed ken. Dat komt hard binnen, je schrikt enorm. Ik kan daar heel kwaad en verdrietig om worden. Daarnaast was dit geweld van dusdanige buitensporigheid dat dit absurd en onbegrijpelijk is. Dit hoort niet thuis op een voetbalveld maar zeker ook niet elders in de maatschappij."

Jack: "Ook voor mij kwam dit heel dichtbij daar ik de scheidsrechter in kwestie ook heel goed ken. Ik zeg soms weleens dat de scheidsrechter ook in de spiegel moet kijken, maar dat is bij deze scheidsrechter absoluut niet aan de orde. Maar gelukkig wordt het breed uitgemeten en komen er vervolgstappen."

Hoe kunnen we dit probleem tackelen en wat voor maatregelen moeten er worden genomen door de KNVB?
Jeroen: "Dit probleem is voor een groot deel ook een maatschappelijk probleem dat niet door de KNVB en scheidsrechtersverenigingen alleen opgelost kan worden. De KNVB zit er al bovenop en doen veel om incidenten te voorkomen, zeker geweld tegen scheidsrechters. Een team dat over de schreef gaat wordt twee weken op het strafbankje gezet en mogen niet voetballen. Daarnaast moet de vereniging een verbeterplan indienen waarin staat hoe ze dergelijke incidenten in de toekomst willen voorkomen. Ook worden er regelmatig flinke schorsingen uitgedeeld.

Dit probleem kunnen we al voor een deel tackelen als mensen elkaar aan zouden spreken als ze ongewenst gedrag zien. Dan keert de rust wellicht terug voor de echte onrust ontstaat. Maar dat durf je tegenwoordig niet meer want men is veel te bang dat de agressie zich dan tegen jou keert en je dan zelf aangepakt wordt, verbaal of fysiek.

Bij veel verenigingen gaat het wekelijks goed, maar ook op veel plaatsen niet. Het is gevaarlijk om te zeggen, maar het lijkt bij sommige verenigingen in de clubcultuur te zitten."

Jack: "Wat Jeroen ook schrijft, bij veel verenigingen gaat het goed en moeten we dit maatschappelijk probleem niet verschuiven naar het voetbalveld , zodat ze daar hun frustratie kwijt kunnen en afreageren op ‘in dit geval’ de scheidsrechter. Het enige wat je kunt doen is dit hard aanpakken en gelukkig doet de KNVB hier op dit moment alles aan."  

Hoe is jullie ervaring met geweld op het voetbalveld en heb jezelf eens een incident meegemaakt?
Jeroen: "Gelukkig valt het bij mij wel mee. En toch ook weer niet, want als je soms hoort wat er langs de kant gezegd wordt, dat is niet normaal. Op het niveau waarop ik fluit weten spelers zich verbaal meestal wel te gedragen, ze weten dat er opgetreden wordt en ze gewoon geel of zelfs rood krijgen. Ik hoor altijd dat op lagere niveaus vaak minder kaarten hiervoor worden gegeven. Fysiek geweld heb ik gelukkig nog nooit meegemaakt."

Jack: "Voor mezelf heb ik dit alleen in het begin als scheidsrechter eens meegemaakt, maar gelukkig niet door een mishandeling. Als je vooraf duidelijk bent dan is iedereen daarvan bewust en dienen ze daar ook mee om te gaan. Niet alles is emotie , want dat wordt te vaak gebruikt, spelers mogen van mij best iets tegen me zeggen en dat kan ik best waarderen, maar als ze te ver gaan treedt ik daar hard tegenop en gelukkig merk ik persoonlijk dat ik daardoor minder kaarten hoef te geven aan spelers en dat stemt mij tevreden."

Mening

De KNVB moet meer doen om incidenten te voorkomen en serieuzer omgaan met werving scheidsrechters
Jeroen: "De KNVB doet al veel om incidenten te voorkomen, maar ik denk dat de vraag zou moeten zijn of de clubs niet meer moeten doen. Beging bijvoorbeeld eens met een protocol tegen verbaal geweld en voer dat dan ook uit. Zorg dat er mensen van de club rondlopen die anderen aanspreken als ze over de schreef (dreigen te) gaan. Dan ben ik er van overtuigd dat er al veel opgelost kan worden. En dan niet nu even een paar maanden volhouden, maar blijven volhouden.

Er wordt op dit moment heus serieus omgegaan met de werving van scheidsrechters. Alleen al bij onze scheidsrechtersvereniging zijn het afgelopen jaar 17 nieuwe leden aangemeld en bijna de helft is jonger dan 25 jaar. Nieuwe scheidsrechters krijgen tegenwoordig een ervaren scheidsrechter als mentor toegewezen waar ze op terug kunnen vallen met vragen en waar ze van kunnen leren. Het kan natuurlijk altijd beter, maar er wordt door de KNVB en COVS hard gewerkt aan de werving en het behoud van de scheidsrechters."

Jack: "Ik ben van mening dat de KNVB genoeg doet , wat Jeroen zegt er zijn inmiddels best wel veel nieuwe scheidsrechters bijgekomen. Ik ben zelf coach voor nieuwe scheidsrechters en met mijn ervaring hoop ik dat ik deze mannen of vrouwen iets kan bijbrengen waar ze alleen maar plezier aan zullen beleven. Ik fluit inmiddels al 47 jaar en beleef nog steeds veel plezier aan het leiden van wedstrijden."

Advies

Als scheidsrechter dien je ook goed te moeten inschatten hoe een wedstrijd verloopt. Wat is jullie advies, mocht er dreiging zijn dat de wedstrijd escaleert.
Jeroen: "Soms zie je het aankomen maar soms komt het uit het niets. Als je het aan ziet komen en de druk bouwt zich op, dan kun je eerst de aanvoerders en trainers bij je roepen en ze kort toespreken. Helpt dat niet, dan is het mogelijk om een korte afkoelingsperiode in te lassen. Tijdens die afkoelingsperiode kun je voor jezelf bepalen of het nog verantwoord is om te hervatten of dat je het gevoel hebt dat het nog verder escaleert. Voorkomen is beter dan genezen, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan."

Jack: "Mijn advies is, neem een wedstrijd altijd serieus en marchandeer niet. Ik wil hiermee zeggen dat je voor de ene club wel fluit voor een overtreding voor de andere niet met dezelfde overtreding. Spelers hebben snel in de gaten wanneer je iets met toeval doet of dat je marchandeert. Wacht niet te lang met optreden maar grijp op tijd in.

Daarnaast, kom op tijd, ik ben altijd ruim 1 ½  uur voor de wedstrijd aanwezig. De clubs en spelers zien dan ook dat je er serieus mee bezig bent. Tijdens de warming-up even een praatje maken met de trainers, wat ik van hen verwacht tijdens de wedstrijd."

Tenslotte

Hoe nu verder?
Jeroen: "Telkens beginnen we weer met strenge maatregelen en na verloop van tijd verslappen ze weer. Heftig protesterende spelers zouden met geel bestraft worden en ook trainers zouden minder ruimte voor emotie richting de arbitrage krijgen. In het begin werd daar streng tegen opgetreden, maar voor mijn gevoel laat men de teugels nu weer steeds losser. Als we niet verslappen dan zal het op een gegeven moment echt wel minder worden en misschien zelfs stoppen, Staken bij het gooien van iets op het veld vonden velen belachelijk. Maar inmiddels wordt er, door consequent handhaven van die regel, nagenoeg niets meer op het veld gegooid. Het helpt dus om consequent te zijn."

Jack: "Wat Jeroen aangeeft, daar valt of staat alles mee. De regel dat alleen de aanvoerder mag iets zeggen, hanteer ikzelf al 47 jaar. Nu het is aangescherpt is het onze taak om dit vast te houden.  Als een speler dan toch verhaal komt halen dan zeg ik tegen een speler dat alleen de aanvoerder mij op een normale manier iets mag vragen.

Tot slot wil zeggen: Als scheidsrechter ben je niet de baas maar de spelleider op het voetbalveld, waar regels voor zijn, die door beide partijen nageleefd dienen te worden."     

© 2025 Amateurvoetbal Eindhoven, op dit artikel rust copyright.